6 İyun 2014 13:14
1 908
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Qurban Yaquboğlu

Asta, ehmal tərpənişin, aşağı ton danışığın, nəzakət davranışlarının, oturacaqlara təmasın salonda yaratdığı anlaşılmaz səs yığını, sirli insan küyü... Təbii işıqdan daha təsirli, daha həlim görünən teatr projektorlarının səhnəyə sərdiyi sarı işıq həsiri... Hələlik musiqi alətlərinin söykəndiyi stullar... Dekorativ ağac, bir də lap öndə qoyulmuş saz. Onu Mehriban Zəki çalacaq. Və oxuyacaq:

Mən sizi sevirəm, Vaqif müəllim,
Mən sizi sevirəm, heç kəs bilməsin...

Azərbaycan Milli Dram Teatrında Vaqif Səmədoğlunun 75 illik yubileyinə həsr olunmuş mərasimdə şairin sözlərinə yazılmış mahnılar skripkanın və pianinonun aksenti ilə ifa olunacaq; simlərin sızıltısı, pianino dillərinin döyüntüsü salonu dolduracaq – bu, yəqin düşünülmüş ifa tərziydi. Sızıltı və ürək döyüntüləri, ağrı və ümid, kədər və canatım.

Başlanğıc və son, həyat və ölüm.

Yubiley tədbirinin hüznündən şikayətlənən həmkarlarıma bir xatırlatma vermək istərdim: Vaqif Səmədoğlunun diqqətli oxucuları yaxşı bilirlər – o, bütün yaradıcılığı boyu, həmişə, sanki fasiləsiz olaraq kədər və ölüm mövzusunda düşünüb, yazıb, indi bu məqamda, yaşın və əlacsız xərçəngin qaçılmaz reallığında yalançı təbəssüm yaratmaq cəhdini kənara qoymaqda nə qəbahət vardı?

Yaşanmış ömürdən, yazılmış sözdən yaxa qurtarmağa yol yoxdu, istəyir “Azdrama”nın iki yox, səksən iki qapısı olsun.

Əlbəttə, yaxşı olardı şairin mahnılarını səhnədən Flora Kərimova oxusun, onun və tamaşaçıların buna daha çox haqqı çatırdı! Son çıxışında “Mənim şeirlərimin ən yaxşı ifaçısı Fuad Poladovdu” deyən Vaqif Səmədoğlunun haqq sözü niyə nəzərə alınmamışdı, bəlkə burda bir üzrlü səbəb vardı, bilmirik, çox güman, heç bir üzrlü səbəb-filan yoxdu.

Ramiz Rövşəni üçüncü yarusda oturtmaq kimin ağlına gəlmişdi, bilmirəm, amma deyilən-deyilməyən əyər-əskiklərin mane olmaqda aciz qaldığı bir möhtəşəm həqiqət vardı: Bu, iki nəfərin müşayiətiylə səhnəyə çıxan, amansız xəstəliyə və zamana sinə gərməyi bacaran ŞAİRİN özüydü, nitqiydi, emosiyasıydı, yarıda qırılan sözüydü.

Ən möhtəşəm çıxışı da sonda o özü, artıq bu dəfə oturduğu yerdə edəcəkdi. Vida çıxışı yapacaq, dostlarını xatırlayacaq, Anara “Mənim Anarım” nidasıyla səslənəcək, yanında oturmuş həyat yoldaşı Nüşabəyə “Sevgilim, arvadım” xitabından çəkinməyəcək, nəhayət, atasını xatırlayacaqdı.

1956-cı ildə, amansız xərçəngin cəngində son günlərini yaşayan Səməd Vurğunun 50 illik yubiley tədbirinə göndərdiyi məktubundakı həmin sözü bu dəfə Səmədoğlu öz sözü, öz fikri, öz arzusu, öz alqışı kimi salona çatdıracaqdı: “Atamın məktubu belə qurtarırdı: “Mən sizə dünyanın ən şirin neməti olan can sağlığı arzulayıram”. İndi mən də bu sözü təkrarlayıram...”

Bütün salon ayağa qalxacaq. Ayaq üstə alqış sədaları. Göz yaşları. Səhnənin işığını örtən pərdə. Dramın sonu. Katarsis. Salondan qapıya sarı dağılışmağa başlayan insan səsləri artıq əvvəlki deyil.

Bir axşam taksidən düşüb payıza
Bilmədik haraya, hayana gedək.
Bahar həsrətiylə payız axşamı
Yenə həzin-həzin titrədi ürək.
Yağışın əlindən qaçıb bir küncə
Dayandıq üzümüz dənizə sarı...
Yenə tapılmadı payız gəlincə
O uzaq günlərin itmiş açarı…


Müəllif: Qurban Yaquboğlu