25 İyun 2020 09:47
4 121
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Sibiri xatırlaması bir çox insanı soyuqdan çəkindirir. Ancaq boş yerə. Klimatoloqlar Sibirin hava şəraitindən həqiqətən narahatdırlar, lakin dondan deyil, anormal istidən narahatdırlar. Hətta Putin də vəziyyətin olduqca ciddi olduğunu qəbul etdi. Klimatoloqlar Sibir bölgəsini sürətli istiləşmənin episentri adlandırırlar. Meşə yanğınları və istilik - klimatoloqlar həyəcan siqnalı verirlər.

Teleqraf.com xəbər verir ki, bu barədə Almaniyanın “Der Tagesspiegel” qəzetində dərc olunan məqalədə bildirilib.

Artıq Sibirin sakinləri dondan deyil, istiləşmədən heyrətə gəlirlər. “The Guardian”ın yazdığına görə isə mütəxəssislər qeyri-adi, 30 dərəcədən artıq yüksək temperaturu meşə yanğınları, nəhəng neft dağılmaları və bölgədə çox sayda ağacı məhv edən güvə artımı ilə əlaqələndirirlər. Alimlərin fikrincə, meteoroloji müşahidələrin başlanğıcından bu yana Sibirdə ən isti dövr başlayıb.

Qütb bölgəsində yay istiliyi ilbəil artır. Güclü okean cərəyanları qütbə istilik gətirir, buna görə qar və buz əriməyə başlayıb. Ancaq bu il xüsusi hallar var idi. Bu bölgədəki Rusiya şəhər və kəndlərində, məsələn, iyunun 9-da Nijni Peşdə istilik 30 dərəcəni keçir. Adətən temperaturun sıfır ətrafında dəyişdiyi Xatanqada mayın 22-də 25 dərəcə qeydə alınıb, əvvəlki rekord 12 dərəcə idi.

On min ildə bir dəfə

Avropanın İqlim Dəyişikliyi Monitorinq Xidmətinə (C3S) görə, Sibirin bəzi bölgələrində istilik orta hesabla 10 dərəcəni keçib. Danimarka Meteorologiya İnstitutundan Martin Stendel Sibirin şimal-qərbində may ayında belə qeyri-adi temperaturun hər 10 min ildə bir dəfə müşahidə edildiyini bildirib.

Finlandiyalı klimatoloq Mika Rantanen də bu yaxınlarda yeni hava qeydləri ilə bağlı Tvitterdə paylaşım etdi: “Bu gün Şərqi Sibirdə maksimum temperaturdur. Arktik dairəsindən kənarda və dəniz buzunun sərhədlərinə yaxın bəzi yerlərdə +30. Bu həftə Arktikaya yeni istilik dalğası gəlir - bu dəfə Şərqi Sibirdən”.

Putindən “həyəcan siqnalı”

C3S mütəxəssisi Freja Vamborq Yer kürəsinin istiləşməsinə baxmayaraq, bölgələr arasında temperaturun çox dəyişdiyini vurğulayıb. Bir sözlə, Qərbi Sibir qlobal istiləşmənin mərkəzidir. Bölgədə temperaturun dalğalanması qeyri-adi deyil, lakin bu il anormal istinin davam etməsi narahatlıq doğurur.

Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ötən ilin dekabrında vəziyyətin ciddiliyini vurğulayıb. O qeyd edib ki, Rusiyanın bəzi şəhərləri Arktika Dairəsindən kənarda yerləşir və əgər daim buzlar əriməyə başlasa, bunun çox böyük nəticələri olacaq.

Bölgədə buz təbəqələrinin əriməsinin səbəblərindən biri son zamanlarda tankerlərdən dizel yanacağının kütləvi şəkildə sızmasıdır, buna görə Putin fövqəladə vəziyyət elan etməli oldu. Mədən və metallurgiya konserni “Norilsk Nikel” ərimiş dəm qazının anbarlarda saxlanılan yanacaqla zədələndiyini bildirib.

Güvə istilası

Bu il yüzlərlə hektar Sibir meşəsi yanğınların qurbanı oldu və bu da bölgədəki atmosferi istiləşdirdi. Bununla birlikdə, başqa bir qeyri-adi hal var: sürfələri iynəyarpaq iynələrini yeyən və daim yüksələn temperaturda sürətlə çoxalan xüsusi bir güvə cinsinin işğalı. İynələr olmadan ağacların yanğın qurbanı olması daha asandır.

Entomoloq Vladimir Soldatov etiraf edir ki, əvvəllər bölgədə güvələrin belə sürətlə çoxaldığını görməyib.


Müəllif: Mənsur Rəğbətoğlu

Oxşar xəbərlər