4 İyul 2022 16:20
1 962
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Ukrayna Milli Polis Agentliyinin rəhbəri İqor Klimenko N.V radiostansiyasına müsahibə verib.

Teleqraf.com müsahibənin maraqlı olduğunu nəzərə alaraq oxucularına təqdim edir.

- Ukrayna Milli Polisinin məlumatına görə, işğaldan azad edilmiş ərazilərdə 1200 naməlum cəsəd var. Onların arasında kütləvi məzarlıqlarda tapılanlar da var. Cəsədlərin tanınması necə aparılır, proses niyə bu qədər uzun və mürəkkəbdir?

- Bu gün artıq bu rəqəm 1664-dir və təəssüf ki, artmaqda davam edir. Ölkəmizin geniş əraziləri işğalçının müvəqqəti işğalı altında idi və buna görə də demək olar ki, hər gün istər operativ, istərsə də qaynar xəttə müraciət edən vətəndaşlar vasitəsilə məlumat alırıq. Həmin vətəndaşlar çox vaxt şahid qismində çıxış edərək bütün bunların hansı şəraitdə baş verə biləcəyini bildirirlər. Polis qrupu da prosesə daxil olaraq onu sənədləşdirir. Həmin qrupa daxil olanlar: ən azı üç müstəntiq, sənədləşdirməli, sübut toplamalı və paketləşdirməli olan məhkəmə ekspertləri, məhkəmə-tibb eksperti və ya həkim, meyiti gətirdiyimiz meyitxananın işçisi və əvvəlcə mümkün basdırılacaq yerə baxış keçirməli olan texniki işçilər. Yeri gəlmişkən, cəsədləri yığan və sonra morqa aparan könüllülər də var. Bu prosedur dəhşətlidir, demək olar ki, hər gün Kiyev vilayətində müşahidə etdiyimiz və birbaşa iştirak etdiyimiz müharibə prosedurudur.

Onlar cəsədi aşkar edərək, eksqumasiya edirlər. Biz isə xüsusi müəssisələrə, məsələn, morq və ya xəstəxanaya göndəririk. Cinayət işi açıb məhkəmə-tibbi ekspertizası təyin edirik. Artıq bundan sonra məhkəmə-tibbi ekspertizası bürosu meyitə baxış keçirir.

Burada iki variant ola bilər. Birincisi, cəsədi tanımaqdır, sonra biz ya qohumlar, ya da tanışlar tərəfindən müvafiq identifikasiya prosedurunu həyata keçiririk. Əgər bu mümkün deyilsə, genetik-molekulyar müayinənin təyin edilməsinə qərar verilir. Artıq mütəxəssislər müvafiq DNT işinə başlayır.

Mən konkret olaraq torpağa basdırılmış və qəbirlərdə tapılan mülki şəxslərdən danışıram. Eyni zamanda zirzəmilərdə çoxlu insan tapılıb. Hazırda polis 4100-dən çox itkin düşmüş və axtarışda olan mülki şəxslə bağlı 3200-dən çox cinayət işi açıb. Bu yaxınlarda 675 vətəndaşımızı sağ tapmışıq. Aprelin əvvəlindən Milli Polis yaxınları və dostları ilə əlaqəni itirmiş vətəndaşların əlaqə saxladığı qaynar xətt fəaliyyət göstərir. Ümumilikdə 7000 belə müraciət olub - 3000-ə yaxın insan itkin düşüb. Biz hər bir mesajı yoxlayırıq.

- Cəsədlərin sayı artır dediz...

- Bu gün kütləvi məzarlıqların sayı 20-yə yaxındır. Bunlar da əsasən zirzəmilər, işgəncə verilən ərazilərdir. Kiyev vilayətində 13 kütləvi məzarlıq var və orada 169 mülki şəxs dəfn olunub. Qalanları Xarkov, Çerniqov və Sumi bölgələrindədir.

Ötən həftə Kiyev vilayətində 9 nəfərin dəfn olunduğu daha bir kütləvi məzarlıq tapdıq. Bir qayda olaraq, bunlar bizim mülki vətəndaşlarımızdır. Onların əksəriyyəti ya güllə yarası alıb, ya da mina səbəbindən ölüb.

Zirzəmilərdə rastlaşdığımız o vətəndaşlar haqqında demək istərdim. Ya güllələnirlər, ya da vurulub yandırılırlar. Xarkov vilayətində belə hallar çoxdur. Məsələn, bir nəfər tibb işçisi rus hərbçiləri tərəfindən güllələnib və sonra yandırılıb. Yəni, çox vaxt biz bu cür şəxsləri dəqiq müəyyən etməkdə çətinlik çəkirik, çünki onlar sadəcə olaraq yandırılır.

- Genişmiqyaslı işğal başlayandan bəri polis Rusiya ordusu tərəfindən neçə cinayəti sənədləşdirib?

- 19 mindən çox. Onların təxminən 70%-i müharibə qanunlarının və adət-ənənələrinin pozulması ilə bağlı cinayətlərdir - 13 mini. Ərazi bütövlüyünə qəsd 5000-ə yaxındır. Əməkdaşlıqla bağlı cinayətlərin sənədləşdirilmiş 800-dən çoxdur. Ən böyük rəqəmlər Kiyev, Luqansk, Dnepropetrovsk və Donetsk vilayətlərindədir. Sonra Xerson gəlir.

- Siz cinayət işini açırsınız, ancaq söhbət qiyabi şübhələnmələrdən gedir. Saxlanılanlar da var. Onların taleyi necə olacaq?

- Hamısı Ukraynanın Təhlükəsizlik Xidmətinə təhvil verilib. Müharibənin ilk həftələrində digər hüquq-mühafizə orqanlarının gücü çatmadığına görə biz əvvəlcə bu şəxsləri saxladıq. Biz düz 161 rus hərbçisini və ya onların bələdçilərini saxlamışıq. Ümumilikdə, 330-dan çox şübhəlimiz var, o cümlədən qiyabi. İndi bu işlə daha çox Ukraynanın Təhlükəsizlik Xidməti məşğuldur.

- Cinayətlərdə iştirak edən rusları necə müəyyənləşdirirsiniz?

- Proses çox mürəkkəbdir. Biz ilk növbədə ölkəmizin bu və ya digər bölgəsinin ərazisində olan Rusiya Federasiyasının hərbi hissələrini öyrənirik. Çalışırıq ki, hərbi hissələrdə xidmət edən şəxslərin sayını müəyyənləşdirək. Biz həmin şəxslərin müəyyən edilməsinə yönəlmiş kompleks əməliyyat-istintaq tədbirləri həyata keçiririk. Bunları vətəndaşlarımızın evlərində işləyən kameralar vasitəsilə də müəyyən etməyə çalışırıq. Biz Rusiya sosial şəbəkələri ilə də işləyirik, burada ilk aylarda hərbçilər şəxsiyyəti təsdiq edən fotoşəkilləri təqdim edirdilər: hansı hissə, hansı rayon, hansı şəhər və s. Rus hərbçiləri gedəndə sadəcə bir çox sənədləri yerə atıblar. Və təbii ki, bizdə bu və ya digər hərbi hissənin mövcudluğunu göstərən peyk görüntüləri var.

Paralel olaraq, artıq həlak olmuş Rusiya hərbçiləri üzərində iş apardıq, onların yaşayış yerini və müvafiq hərbi hissələrə təhkimini təyin etdik. Belə mozaikalardan ümumi bir şəkil çəkməyə çalışırıq. Hətta insanları üz hissələrinə görə tanıdan proqram var. Təsadüf ehtimalı təxminən 70-75% təşkil edir.

- Neçə Ukrayna vətəndaşı talançılıqda ittiham olunur?

- Biz xüsusi olaraq müharibə şəraitində törədilmiş mülkiyyət cinayətlərinə görə 17 300-dən çox cinayət işi başlatmışıq. Milyonlarla insanın evində olmamasından istifadə edərək talama halları olub. Artıq bu cinayət işləri çərçivəsində biz cinayətlərin törədilməsinə dair 3 600-dən çox şübhəlini müəyyən etmişik və iş davam edir.

- Hazırda düşmən tərəfə keçən Ukrayna vətəndaşlarına qarşı fəaliyyət göstərən nə qədər məhkəmə prosesi gedir?

- Kollektiv fəaliyyət maddəsi ilə 830 cinayət işi açılıb. Artıq 1355 nəfər şübhəlidir. Biz 55 belə cinayət işinin məhkəməyə göndərilməsinə nail olduq.

- Bu insanlar kimlərdir?

- Bunlar həm hakimiyyətdə olanlar, həm də yerli şuraların deputatı olanlardır. Və hüquq-mühafizə orqanlarının keçmiş əməkdaşlarıdır. Onlar düşmənə xidmət etməkdən yaxşı heç nə düşünə bilməyiblər. Açıq şəkildə Rusiyaya rəğbət bəsləyən, Rusiyanın buları etməsini gözləyənlər var.

- Sosial şəbəkələrdə müəyyən təxribatlar olur. Bu cür hərəkətlər ya xəyanət, ya da təxribat kimi qiymətləndirilə bilər. Ümumiyyətlə, belə hallar nə qədərdir?

- Təxribata gəlincə, bu, Xüsusi Xidmətin məsuliyyətidir və polis belə cinayətləri araşdırmır. Amma biz belə şəxsləri dərhal müəyyənləşdirib Xüsusi Xidmətə təhvil veririk. Ümumilikdə polis 96 təxribat-kəşfiyyat qrupunu ifşa edib, 866 nəfəri təxribat fəaliyyətində şübhəli bilinərək saxlayıb, onlardan 760-nı təhvil vermişik.

Söhbət hansısa izlər qoymağa cəhd edənlərdən və dövlətimizin ərazilərinə raket zərbələri endirilən yerdə saxladığımız şəxslərdən gedir. Söhbət həm çəkilişdən, həm də rus nömrələrinə zəng edən insanlardan gedir.


Müəllif: Nemət Orucov