9 Dekabr 2022 09:14
1 565
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Ağ partiyanın sədri Tural Abbaslı Teleqraf.com-a müsahibə verib.

Onunla müsahibəni təqdim edirik.

- Separatçı Araik Arutyunyan bir neçə gündür Fransadadır. O, səfəri çərçivəsində fransalı siyasilərlə, Paris meri ilə görüşdü, Senatda oldu, bu ölkənin dövlət telekanalına müsahibə verdi. Sizcə, erməni separatçısını Parisə çağıran Fransa hakimiyyəti nə etməyə çalışır?

- Əvvəla, biz baxmalıyıq ki, o, görüşləri hansı sifətlə və ya siyasi statusla keçirir. Əgər Arutyunyan Fransada keçirdiyi görüşlərdə və verdiyi müsahibələrdə qondarma qurumun rəhbəri kimi təqdim olunursa, təbii k, Azərbaycan buna sərt şəkildə cavab verməlidir. Fransaya nota verməlidir ki, Azərbaycan ərazisindəki separatçı qurumun başçısını “dövlət rəhbəri” kimi qəbul etmək olmaz.

Gələcəkdə ola bilsin ki, Arutyunyan Fransadan sonra Rusiya və ABŞ-a, hətta İrana da getsin və orada kimlərləsə görüşlər keçirsin. Şərt deyil ki, prezident olsun, məsələn, Nyu-Yorkun meri, Tehranın bələdiyyə sədri ola bilər. Bu kimi addımlarla Azərbaycan ərazilərindəki bu separatçı qurumun “legitimləşdirilməsi”nə çalışılır. Guya görüşüb nə imzalayacaqlar, nəyi razılaşdıracaqlar - bunların hamısı önəmsizdir. Əsas məsələ dünyanın siyasi dairələrinə verilən mesajdır. Azərbaycan separatçıların bu təbliğatına kəskin cavab verməlidir.

Ümumiyyətlə, Laçın yolunda belə şəxslərin giriş-çıxışı məhdudlaşdırılmalıdır. Hansı pasportla getdiyi araşdırılmalıdır, çox güman ki, Ermənistan pasportu ilə gedib. Ermənistan pasportu daşıyan adamın Azərbaycanda nə işi var? Düşünürəm ki, bunların hamısı araşdırılmalıdır.

Səhv etmirəmsə, Araik Arutyunyan İnterpolun axtarışına verilib. O, niyə saxlanılmayıb və Azərbaycana məlumat verilməyib? Hesab edirəm ki, prokurorluq orqanlarımız da bununla bağlı etiraz açıqlaması verməlidir.

- Molla rejimi Azərbaycana qarşı təxribatını davam etdirir. Rejimin bu dəfə Ermənistana raket kompleksləri hədiyyə etdiyi üzə çıxdı. Maraqlıdır ki, Tehran niyə Azərbaycanla münasibətlərini az qala qıra biləcək formada addımlar atır?

- Əslində, İran Azərbaycanla münasibətləri qırmaq istəmir. İran bölgədə varlığının ölüm-dirim savaşını aparır. İran başbilənləri düşünür ki, Azərbaycan regionda hazırkı formatda güclənməsi, Qarabağ problemini həll etməsi, bu məsələ üzərindən Rusiyadan asılılığının azalması, eyni zamanda Azərbaycanla münasibətləri fonunda Türkiyənin Cənubi Qafqazda güclənməsi Tehranın maraqlarına uyğun gəlmir. Çünki İran özünü beynəlxalq gücə çevirmək istəyir. Bunun üçün də ən azı regional güc olmalısan. Bölgədən də sıxışdırılırsansa, sən necə regional güc ola bilərsən?

Əslində, bölgədə beynəlxalq səviyyədə bir mübarizə gedir. İran da bu mürəkkəb situasiyada öz imicinin, özü haqda yaratdığı obrazın dərdindədir. Təbii ki, İran Türkiyənin Azərbaycanda və ya öz qonşuluğunda yerləşməsini də qəbul edə bilmir. İrana görə, bu, onun imici və rejimin gələcəyi üçün ölüm-qalım savaşıdır. Yəni rejim özünü düşündüyü üçün Azərbaycana qarşı belə aqressiv, təhdidkar davranış sərgiləyir, nə din qardaşlığına, nə qonşuluğa, nə də tarixi birliyə önəm verərək, açıq-aşkar, həyasızcasına özünü bütün İslam-Türk dünyasına düşmən elan etmiş ermənilərə dəstək verir.

İran öz imicinin hayındadır, amma bu davranışları onun imicini daha da bərbad hala salır. Azərbaycan prezidenti dəfələrlə bəyan edib ki, biz öz ərazilərimizdən İrana qarşı istifadə olunmasına icazə verməyəcəyik. Amma artıq mən düşünürəm ki, İranın bu davranışı davam edərsə, Azərbaycan bu yanaşması üzərində yenidən fikirləşməlidir.

- Bəs Türkiyə-Azərbaycan hərbi müttəfiqliyi və ya ittifaqı ölkəmizə qarşı olan dövlətləri çəkindirəcək qədər güclənibmi?

- Belə olduğunu düşünürəm. Artıq sərhədlərimizdə Türkiyə ilə hərbi təlimlər keçiririk, çay üzərində körpü salıb tankları, xüsusi təyinatlıları keçiririk. Bu, birbaşa İrana cavab mesajı idi.

Xatırlayırsınızsa, onlar da guya Azərbaycanla sərhədlərində təlim keçirmişdilər, çay üzərinə körpü atmışdılar. Yaxud bir gündə başda müdafiə naziri olmaqla Türkiyənin hərbi elitasının bütün üzvləri Azərbaycana səfər etdilər, prezidentlər görüşdülər, türk ordusunun F-16-ları ölkəmizə gəldilər. Bu gün artıq çox rahatlıqla deyə bilərik ki, Türkiyə-Azərbaycan müttəfiqliyi iki dövlət – bir ordu səviyyəsinə gəlib çatıb.

Təbii ki, bu da Fransanı, Rusiyanı və İranı təşvişə salır. Bəziləri Azərbaycana, bəziləri də Türkiyəyə görə təşviş keçirirlər. Türkiyənin regionumuzda güclənməsi, öz geosiyasi nüfuzunu daha da genişləndirməsi və bu fonda qlobal aktor olmaq yolunda irəli addımlaması İran, Rusiya və Fransanın marağında deyil.

Düşünürəm ki, Türkiyə-Azərbaycan müttəfiqliyini daha da dərinləşdirmək olar. Zənnimcə, indiki hədd son hədd deyil, bundan da irəli getmək olar: təkcə hərbi yox, iqtisadi, siyasi, mədəni və digər istiqamətlərdə. Kifayət qədər imkanlar var ki, bunlardan istifadə etmək, yaxınlaşmanı daha da dərinləşdirmək lazımdır.

- Fransa və İranla yanaşı, son zamanlarda Rusiyanın ərazilərimizdəki sülhməramlılarının davranışları da Azərbaycanda etiraz yaradır. Sülhməramlıların jurnalistlərimizi Xocalıya buraxmaması isə səbr kasasını daşıra biləcək addım oldu. Ruslar nə etməyə çalışırlar və ya onların sülhməramlıları niyə bölgədə özlərini ermənilərin qulluqçuları kimi aparırlar?

- Son gəlişmələrdən bu oldu ki, Rusiya hərbçiləri sıravisindən tutmuş generalınadək yerləşdikləri ərazilərin Azərbaycana məxsus olduğunu unudublar. Ya da regiona gələndə o düşüncədə olmayıblar ki, biz Azərbaycan ərazilərinə gəlirik. Onlara elə gəlir ki, buralar “erməni əraziləri”dir və oranı da azərbaycanlılardan müdafiə edirlər.

Jurnalistələrimizin və Ekologiya Nazirliyinin əməkdaşlarının sülhməramlılar qarşısındakı duruşlarını təqdir edirəm. Sıravi rusdan tutmuş Şoyqu və Putinədək hər kəs bildi ki, bu ərazilər azərbaycanlılarındır, lazım olanda da lazımi müdaxilələri etməyi bacarırıq. Düşünürəm ki, son hadisələrdən sonra rus hərbçiləri sülhməramlı kimi üzlərini itirmiş sayılırlar.

Sülhməramlılar bitərəf olur və qarşıdurmaların qarşısını almasına və ya belə bir zəminin yaranmamasına çalışırlar. Amma görünən bu oldu ki, Rusiya bitərəf deyil, ermənilərin mövqelərini müdafiə edir və onların Azərbaycan ərazilərindəki separatçı fəaliyyətlərinə dəstək verir, eyni zamanda bizim öz ərazilərimizdə suverenliyimizi bərpa etməyimizə maneə yaradır.

Azərbaycan bütün bunların hamısını əsas gətirərək, bütün beynəlxalq təşkilatlardan, BMT və digərlərindən tələb etməlidir ki, Rusiyanın ərazilərimizi tərk etməsi üçün lazımi siyasi addımları atsınlar. Əgər Rusiya öz hərbçilərini yerləşdirdiyi əraziləri başqasınınkı hesab edərsə, o zaman Azərbaycan növbəti 44 günlük müharibəsini başlatmalıdır və ərazilərini qeyrilərinin silahlı qüvvələrindən təmizləməlidir.

İstər fars, istər erməni, istər rus, istərsə də fransız olsun – kim olur-olsun... Azərbaycan bütün torpaqlarında suverenliyini bərpa etməlidir.


Müəllif: Mənsur Rəğbətoğlu