Vardanyan və İran Azərbaycan qazının Avropaya tədarükü üçün əsas təhlükədir - Forbes

“Fobes” jurnalında Avropanın enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı problemlərin həllində Azərbaycanın mühüm rolundan, eləcə də Azərbaycandan enerji ehtiyatlarının tədarükünə təhlükə yarada biləcək amillərdən bəhs edən məqalə dərc olunub.

Teleqraf.com xəbər verir ki, məqalədə qeyd olunub ki, enerji böhranının nəticələrinin yumşaldılmasına baxmayaraq, Avropa hələ də bu sahədə müəyyən çətinliklərlə üzləşir.

"Avropa enerji böhranından tam çıxmayıb, siyasi risklər hələ də qalmaqdadır", - deyə müəllif yazıb.

Müəllif erməni əsilli qaçaq rusiyalı milyarder Ruben Vardanyanı regionda sabitliyi pozan amil hesab edir ki, bu da Azərbaycan qazının Avropaya nəqlinə təhlükə yarada bilər. Məqalədə deyilir ki, Vardanyan Azərbaycana məxsus qızıl, mis və molibden mədənlərini talayır. "Jamestown Foundation" fondunun baş əməkdaşı Yanuş Buqayski yanvarın 27-də “The Hill”də yazıb ki, Vardanyan saxta rəqəmlərlə sabitliyi pozmağa və vəziyyəti manipulyasiya etməyə çalışır.

Qeyd olunub ki, İran Azərbaycanın Avropaya enerji təchizatı üçün əsas təhlükələrdən biridir.

"Tehranın Azərbaycanla öz problemləri var. Birincisi, İran Azərbaycanla İsrail arasında sıx diplomatik münasibətlərin olmasını qəbul edə bilməz. Bundan əlavə, "Jamestown Foundation" fondu payızda dərc etdiyi təhlilə əsasən, Tehran İran və Ermənistanı birləşdirən ərazidən keçəcək Zəngəzur dəhlizinin açılmasının əleyhinədir. Ötən həftə İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu Azərbaycana "videoxəbərdarlıq" - İran bayraqları ilə sərhəddə dayanan hərbi geyimli uşaqların videogörüntüsünü yayıb", - deyə materialda bildirilib.

Məqalədə yanvarın 27-də Azərbaycanın İrandakı səfirliyində törədilmiş terror aktından bəhs edilir.

Müəllif Avropada enerji böhranının dərinləşməsinin qarşısının alınmasında Azərbaycanın bilavasitə rolundan da yazır.

"Beynəlxalq Maliyyə İnstitutunun baş iqtisadçısı Robin Bruks qiymətlərin düşməsinin Avropa üçün qarışıq siqnal olduğunu qeyd edir. R.Bruks öz "Twitter" səhifəsində yazıb ki, böhran olmasa da, hələ də "enerji şoku" mövcuddur. Elektrik enerjisinin qiymətləri bəzi ölkələrdə, xüsusən də Avropa iqtisadiyyatında lider ölkə olan Almaniyada daha yüksəkdir. Qazın bir hissəsi hələ də “Türk axını” boru kəməri vasitəsilə və mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) kimi tədarük edilsə də, Avropa İttifaqı Rusiya neft və qazını enerji matrisindən çıxarmaqda kifayət qədər uğurlu olmuşdur. Rusiya neftinin bir hissəsi daşınma yolu ilə gəlir. Bu həcmləri əvəz etmək üçün Qətər, Misir, Azərbaycan (təbii qaz) və ABŞ ilə yeni enerji alyansları yaradılıb", - deyə məqalədə qeyd olunub.

Müəllif qeyd edir ki, ABŞ Rusiyadan tədarük etdiyi təbii qazın bir hissəsini mayeləşdirilmiş təbii qazla əvəz edib. Bunun üçün Avropanın daha çox ehtiyacı olan LNG terminalları tələb olunur, lakin ABŞ-ı əsas LNG təchizatçısına çevirmək üçün kifayətdir. Enerji İnformasiya İdarəsinin məlumatına görə, 2022-ci ilin birinci rübündə ABŞ Avropa sayəsində dünyanın ən böyük LNG ixracatçısı oldu.

Bununla belə, LNG qiymətləri boru kəməri qazından daha yüksəkdir və bu səbəbdən də, nəşrə görə, Aİ digər mənbələrdən ucuz boru kəməri qazı axtarmağa məcburdur:

"Əvvəllər Rusiya qazı Avropa ölkələrinin idxal etdiyi ümumi qazın təxminən 40%-ni, Almaniya qazının isə 60%-ni təşkil edirdi. Sənayenin hesablamalarına görə, son 20 ildə Aİ Rusiya qazının alışını 150% artırıb. Azərbaycan qazı ötən ilin yayında Avropanın enerji probleminin həlli oldu. Ölkə artıq neft və qazı Avstriya, Bolqarıstan, Almaniya, Yunanıstan, İtaliya, İspaniya, İrlandiya, Portuqaliya, Rumıniya, Xorvatiya və Çexiyaya tədarük edir. 2022-ci ildə Azərbaycan qazının Aİ-yə tədarük həcmi 12 milyard kubmetrə çatıb və 2027-ci ilə qədər ölkə təbii qaz idxalını iki dəfə artıracaq. "DataLab" Beynəlxalq Siyasi Araşdırmalar İnstitutunun rəhbəri Matteo Vilya Trans-Adriatik Boru Kəmərinin əhəmiyyətini vurğulayaraq deyib ki, Azərbaycan artıq İtaliyanı “sənayesizləşmədən xilas edib”", - deyə məqalədə bildirilib.