"İnformasiya təhlükəsizliyi ilə bağlı konsepsiyanın qəbuluna ehtiyac var" - MŞ sədri

Milli Məclisin deputatı, Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri Əflatun Amaşov “İnformasiya əldə etmək haqqında Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinin izahı ilə bağlı regional KİV-in maarifləndirilməsi” layihəsi çərçivəsində bu gün Yevlaxda keçirilmiş konfransda məruzə ilə çıxış edib.

Teleqraf.com-un məlumatına görə, Ə.Amaşov bildirib ki, Azərbaycanda demokratik dövlət quruculuğu prosesinin mühüm istiqamətlərindən biri də informasiyalı cəmiyyətin yaradılmasıdır.

İnformasiyalı cəmiyyətin yaradılmasına verilən önəm ilk növbədə Azərbaycan Respublikasının 1995-ci il konstitusiyasında əksini tapıb. “İnformasiya əldə etmək haqqında” qanun da Konstitusiyasının 50-ci maddəsi ilə təsbit olunmuş məlumat əldə etmək hüququnun sərbəst, maneəsiz və hamı üçün bərabər şərtlərlə, açıq cəmiyyətin və demokratik hüquqi dövlətin prinsipləri əsasında təmin edilməsinin hüquqi əsaslarını müəyyənləşdirmək məqsədi daşıyır. Həmçinin qanuna əsasən ictimai vəzifələrin yerinə yetirilməsinə vətəndaşlar tərəfindən nəzarət olunmasına şərait yaratmaq da ön plandadır”, - deyə o əlavə edib.

Deputat «İnformasiya əldə etmək haqqında» Qanunu özündə informasiya əldə edilməsi prosesinin bu qanunun qəbulunadək olan məsələlərini istər təcrübi, istərsə də nəzəri baxımdan daha təkmil birləşdirən sənəd kimi dəyərləndirib. Eyni zamanda qanunun beynəlxalq standartlara tam cavab verdiyini önə çəkib: “Hesab edirəm ki, biz bu qanundan söz açarkən öncə informasiya əldə etmək azadlığı məsələsinə diqqət yetirməliyik. Bəli, qanunda da qeyd edilir ki, ölkəmizdə informasiyanın əldə edilməsi azaddır. Hər kəs özü birbaşa və ya nümayəndəsi vasitəsilə informasiya sahibinə müraciət etmək, informasiyanın növünü və əldə etmə formasını seçmək hüququna malikdir. Düşünürəm ki, qanunun qəbulundan ötən müddətdə mövcud istiqamətdə kifayət qədər irəliləyiş əldə olunub. Bu irəliləyişin əldə edilməsi isə təkcə media fəaliyyəti baxımdan önəmli deyil. Nəzərə alaq ki, «İnformasiya əldə etmək haqqında» qanun ümumən cəmiyyətin informasiya tələbatının ödənilməsinə xidmət edir”.

Ə.Amaşov qanunda informasiya əldə edilməsinin prinsipilərinin yetərincə əhatəli təsvir edilməsinə diqqət çəkib. Bu baxımdan informasiya sorğusunun sərbəst, maneəsiz və hamı üçün bərabər şərtlərlə təminatı, informasiyanın əldə olunmasının qanuniliyi, informasiyanın maksimum açıqlığı, informasiya sorğusunun ən qısa zamanda və ən münasib üsulla təmin edilməsi, informasiya təqdim olunarkən insanların, cəmiyyətin və dövlətin təhlükəsizliyinin qorunması məsələlərini vurğulayıb.

MŞ sədri çıxışında həmçinin informasiya təqdim olunarkən insanların, cəmiyyətin və dövlətin təhlükəsizliyinin qorunması məsələlərinə diqqət yönəldib. O bildirib ki, istər ötən ilin avqustunda cəbhədə atəşkəsin geniş miqyaslı pozulması yaşananda, istərsə də bu il “MTN işi” ilə bağlı bu məsələyə kifayət qədər həssas yanaşılmadığı nəzərə çarpdı. “Nəticə etibarilə ortaya daha bir zərurət çıxdı. Bu zərurət informasiya təhlükəsizliyi məsələsinə xüsusi yanaşılmasından ibarətdir. Bildiyiniz kimi, Azərbaycanda Milli Təhlükəsizlik Konsepsiyası və “Milli təhlükəsizlik haqqında” Qanun var. Lakin bu qanunlarda informasiya təhlükəsizliyi məsələsinə ümumi yanaşılır. Halbuki informasiya təhlükəsizliyinin təminatındakı metodlar fərqlidir. Düşünürəm ki, bizlər ictimaiyyət olaraq mövcud istiqamətdə daha fundamental yanaşmanın əldə olunmasına töhfə verə bilərik. Bunun üçünsə düşünürəm ki, informasiya təhlükəsizliyi ilə bağlı konsepsiyanın qəbuluna ehtiyac var”, - deyə Ə.Amaşov vurğulayıb.

Çıxışında informasiya sahiblərinin məsuliyyəti məsələsinə də toxunan Ə.Amaşov bu baxımdan «Azərbaycan Respublikasının İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkili (Ombudsman) haqqında» Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Qanununda dəyişikliklər edilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Qanundan söz açıb, 2011-ci ildə qəbul edilmiş həmin qanunun 1.3-cü maddəsi üzərində dayanıb. “Bu maddədə göstərilir ki, müvəkkil informasiya sahibi olan dövlət orqanlarının, yerli özünüidarə orqanlarının və vəzifəli şəxslərin “İnformasiya əldə etmək haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tələblərindən irəli gələn vəzifələri yerinə yetirməsinə nəzarəti həyata keçirir. Hesab edirəm ki, bu məqama xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. Mövcud istiqamətdə əməli tədbirlərin görülməsinin vaxtı çatıb. Biz müxtəlif ictimai təşkilatların dövlət qurumlarının informasiyalılıq dərəcəsini müəyyənləşdirmək üçün monitorinqlər keçirdiklərinin, reytinq cədvəlləri açıqladıqlarının şahidi oluruq. Əlbəttə, bütün bunlar informasiyalı cəmiyyət quruculuğuna çox mühüm töhfələrdir. Mətbuat Şurası da mövcud istiqamətdə çoxsaylı tədbirlər reallaşdırıb və düşünürəm ki, bir sıra uğurlu nəticələr göz önündədir. Artıq əksər dövlət qurumlarının internet resursları tələblər çərçivəsindədir. Ancaq bununla belə problemlər də qalmaqdadır və bu bizi düşündürməlidir. İnanıram ki, bu istiqamətdəki işlərin intensiv məcraya qədəm qoyması, daha sistemli şəkil alması üçün Ombudsman tərəfindən daha tutarlı tədbirlər gerçəkləşdiriləcək”, - deyən Ə.Amaşov fikrini tamamlayıb.

Samir