5 Oktyabr 2022 17:35
1 105
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Suriyalıların işgəncə, təcavüz və kütləvi qırğın kimi qeyri-insani rəftarlara məruz qaldığı Sednaya həbsxanasında 30 min məhbusun işgəncə ilə öldürüldüyü və ya edam edildiyi təxmin edilir.

Teleqraf.com xəbər verir ki, bu barədə Sednaya Həbsxanası Məhbusları və İtkinləri Dərnəyinin (ADMSP) yayımladığı hesabatda deyilir.

Dünyanın ən ağır şəraitlərindən birinə malik olan Sednaya həbsxanası ilə bağlı araşdırma bəşəriyyətə qarşı cinayətlərə görə məsuliyyət daşıyan şəxslər və qurumlar şəbəkəsini üzə çıxarıb.

ADMSP həbsə atılması üçün “qanuni zəmin” yaradılaraq hədəfdə olan şəxslərin Sednayada edama məhkum edildiklərini bildirir.

Məlumata görə, həbsxananın aparıcı idarəçiləri arasında İbrahim Süleyman, Tələt Məhfud və Mahmud Matuk kimi şəxslər yer alır. Bu şəxslər məhbuslara qarşı cinayətlərə nəzarət etmək üçün məsuliyyət daşıyırdılar.

Həbsxanada törədilən bədnam cinayətlərin hüquqi prosesdə nə dərəcədə əsaslandırıldığını üzə çıxaran ADMSP araşdırmaları və həbsxana əməkdaşlarından və məhkum olunmuş şahidlərdən aldığı ifadələr nəticəsində 2011-2018-ci illərdə Sednayada 30 minə yaxın məhbusun işgəncə nəticəsində öldüyünü və ya edam edildiyini açıqlayıb.

ADMSP-nin əldə etdiyi məlumata görə, həbsxanadakı məhbuslar Əsəd rejiminə bağlı hərbi məhkəmələrdə bir neçə dəqiqə davam edən dinləmələrdə mühakimə olunub. Həmin bir neçə dəqiqədə yüzlərlə insanın edamına qərar verilib.

Şahidlər iddia edirlər ki, 2018-2021-ci illər arasında hərbi məhkəmələr tərəfindən 500-ə qədər adam edam olunub.

Tişrin Hərbi Xəstəxanası edam edilmiş və ya işgəncəyə məruz qalan məhbusların cəsədlərinin qorunmasında və kütləvi məzarlıqda basdırılmasında mühüm rol oynayıb.

Əsəd rejiminin 2011-ci ildə vətəndaş müharibəsi başlayandan bəri 100 min suriyalını həbs etdiyi bildirilir. Harada olduğu bilinməyən suriyalıların hansı formada yoxa çıxarıldığı isə məlum deyil. Əsəd rejiminin 2011-ci ildən bəri təxminən 500 min suriyalını qətlə yetirdiyi və milyonlarla insanı didərgin saldığı təxmin edilir.

Sednaya həbsxanası 1987-ci ildə paytaxt Dəməşqdən təxminən 30 kilometr şimalda yerləşən dağlıq bölgədəki təpədə tikilib. Təhlükəsizliyin yüksək səviyyədə təmin olunduğu həbsxana yüzlərlə mühafizəçi tərəfindən qorunur. 184 stadion böyüklüyündə olduğu deyilən Sednaya həbsxanası minalanmış sahələrlə mühasirəyə alınıb.

Əsəd ordusuna bağlı 3-cü Diviziya mina sahələrinin arxasındakı həbsxananın xarici təhlükəsizliyinə cavabdehdir. Digər tərəfdən, həbsxananın təhlükəsizlik əməkdaşları daxili-xarici əlaqəni kəsmək və içəriyə məlumat sızmasının qarşısını almaq üçün rabitə xətlərinə nəzarət edir.

Beynəlxalq Əfv Təşkilatı Sednaya həbsxanasını “insan sallaqxanası” (kəsim yeri) adlandırır.


Müəllif: Mənsur Rəğbətoğlu