Ukraynalı politoloq UNIAN-ın suallarını cavablandırıb.
Teleqraf.com onunla müsahibəni təqdim edir.
- “Vaqner” lideri Yevgeni Priqojinin ölümü kimə sərf edir?
- Priqojinə Putinin, ümumilikdə Kremlin əleyhinə danışmağa icazə verilmişdi. Onun müstəqil fəaliyyət göstərmədiyi bəlli idi. Kimsə onu dəstəkləyərək, ondan Putinə hansısa yolla təzyiq göstərmək, xüsusən də Şoyqu-Gerasimov qruplaşmasını zərərsizləşdirmək üçün istifadə edib. Priqojin öz rolunu oynadı.
Çox güman ki, nədənsə ona verilən bəzi zəmanətlərə arxalandı. Bəs Putinlə oyunda hansı zəmanətlər ola bilər? Ukrayna bunu çox gözəl bilir: Putin və Rusiya ilə müqavilə kağız üzərində qalır. Amma Priqojin nədənsə belə təminatlara malik olduğunu gözləyirdi, baxmayaraq ki, o, daxili siyasi mətbəxi çox yaxşı bilirdi.
Afrikanı tərk etməsəydi, daha uzun müddət yaşamaq şansı ola bilərdi. Amma nədənsə Afrikadan Rusiyaya qayıtdı. Sadəcə geri qayıtmadı, bundan əvvəl televiziyada göründü və Rusiyanın böyüklüyünü bütün dünyada müdafiə etdiyini söylədi. Düşünürəm ki, bu, onun bağışlanmaması üçün kasanı daşıran son damla oldu.
- Priqojin Rusiyada nə qədər populyar idi, bu baxımdan başına gələnlərin təsirləri necə ola bilər?
- Rusiyada müəyyən populyarlıq qazanmışdı. Biznesdə müəyyən uğur qazanmış keçmiş məhbus idi. Əlbəttə, bu, şərti uğurdur. Kreml tərəfindən şişirdildi. “Vaqnerçilər” az qala “epik qəhrəmanlar” kimi reklam olunurdu. Bütün bunlar kütlənin işinə yaradı. Amma təbliğat həm bir istiqamətdə, həm də digər istiqamətdə işləyir. Rusiya KİV-ləri Priqojini dəstəklədiyi vaxt qəhrəman idi. Sonra onu gözdən salmağa başladılar.
Düşünürəm ki, tezliklə unudulacaq. General Lebedi (Çeçenistan müharibəsinin iştirakçısı) artıq unudublar.
- Priqojinin ölümü ilə əlaqədar Rusiyada daxili siyasi sabitliyin pozulması mümkündürmü?
- Birinci yer uğrunda həmişə mübarizənin olacağı bəllidir. Bu, aşkar və ya gizli olacaq, kimsə həmişə özünü sınamaq istəyir. İndi hər şey Putinin əlindədir, amma yaşlıdır, çox vaxtı qalmayıb. Nə qədər sərt rejim tətbiq etsə də, bundan sonra sırf fizioloji cəhətdən uzun illər hökmranlıq edə bilməz.
Bütün bu hadisələrdən sonra müəyyən etirazların olacağı bəllidir. İndi Rusiya xüsusi xidmət orqanları bunu necə idarə edəcəklər, yoxsa etməyəcəklər? Məsələ bundadır.
Priqojinin demarşı Kreml daxilində daxili siyasi mübarizəni üzə çıxardı. Bundan sonra nələrin olacağını görəcəyik. Kimlər bu qrupu (“Vaqner”) ələ keçirə biləcək, kimlər yeni nəsə yarada biləcəklər – bəlli olacaq.
- Bəs “Vaqner”in başına nə gələcək?
- Bundan başqa digərləri digər strukturlara tabedir. Bilmirəm adını dəyişəcəklər, ya yox, amma transformasiya edəcəklər, ya “Redut”a (qruplaşma) keçəcəklər, ya da yeni bir şey yaradacaqlar. Bir struktur olaraq, bir oyunçu olaraq əvvəlki rolda olmayacaq. Onun yerində yeni bir şey yaranacaqmı? Bunu proqnozlaşdırmaq çətindir. Kremlin planlarından xəbərsizik.