Ermənistan o kəndləri Azərbaycana verəcək – Mirzoyan Vaşinqtondan əliboş qayıdır/Şərh

Ermənistanın danışıqlarda “Qarabağ ermənilərinin hüquqları” mövzusunu gündəmə gətirməsi sülh prosesinə ciddi maneə yaradır. Sözdə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıdıqlarını bəyan etsələr də, real danışıqlarda ölkəmizdə etnik azlıqda olan ermənilərə hansısa status verilməsi məsələsini qaldırırlar. Təbii ki, müharibədə uduzmuş, zəif düşmüş bir ölkə üçün bu cür arqumentlərlə “əlləri gücləndirmək” uğursuz cəhdən başqa bir şey deyil.

Bunu Teleqraf.com-a açıqlamasıda politoloq Ramiz Alıyev ABŞ-da Azərbaycanla Ermənistan xarici işlər nazirləri arasında davam edən danışıqları şərh edərkən bildirib.

Onun sözlərinə görə, 30 il ərzində, Minsk Qrupunun vasitəçiliyi ilə, Azərbaycandan heç bir güzəşt ala bilməyən Ermənistanın indidən sonra danışıqlarda hansısa əlavə dvident qazanacağını düşünmək sadəlövhlük olardı: “Prezident İlham Əliyevin də Şuşada beynəlxalq konfransda qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan erməni tərəfinin sülh sazişinə əlavə etmək istədiyi absurd maddələrə heç bir halda buna razılıq verməyəcək. İrəvan özünün pozucu siyasətindən əl çəkməsə, hələ uzun müddən özünü bir sıra layihələrdən təcrid etmiş olacaq. Ermənistan hesab edir ki, ABŞ-ın siyasi çevrələrində çoxlu dostları, tərəfdarları var və belə bir şəraitdən sui-istifadə edir. ABŞ da prinsipcə, Ermənistanın bu cəhdlərinə qarşı çıxmır və ona meydan verir. Təbii ki, Vaşinqtonun əsas məqsədi Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülh müqaviləsi imzalanmasına nail olmaqdan ibarət deyil. Çalışırlar ki, Cənubi Qafqazı təsir altında saxlasınlar, Rusiyanı prosesdən kənarlaşdırsınlar. Hətta istəyirlər ki, Azərbaycan və Ermənistan üçüncü bir tərəf olmadan öz aralarında razılıq əldə etsinlər. İndiki məqamda üçüncü tərəf olmadan Bakı və İrəvanın öz aralarında danışıqlar aparmaları və razılıq əldə etmələri inandırıcı görünmür. Kreml hesab edir ki, 10 noyabrda imzalanmış üçtərəfli razılaşmadan kənar əldə olunacaq anlaşma keçərli deyil. Yəni Moskva onun iştirakı və ya razılığı olmadan əldə ediləcək razılaşmanı qəbul etmir”.

Politoloq bildirdi ki, Ermənistanın baş naziri çıxışlarında özünü sülh tərəfdarı kimi aparsa da, sözdə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü dəstəklədiyini ifadə etsə də pərdə arxasında fərqli addımlar atır: “Açığı mən Paşinyanın ötən gün parlamentdə səsləndirdiyi fikirləri səmimi qəbul etmədim. O bildirdi ki, Türkiyənin Ermənistanla sərhədi yenidən bağlamasının günahkarı ermənilər olub. Paşinyan İrəvanda türkiyəli siyasətçiləri öldürmüş erməni terrorçulara "Nemesis" abidəsinin ucaldılmasını yanlış addım saydı. Bildirdi ki, guya o, abidənin ucaldılmasına maneələr yaratsaydı, onu xəyanətdə ittiham edəcəkdilər. Paşinyan etiraf etdi ki, Ermənistan ağılla deyil, emosiyalarla idarə olunur. Erməni baş nazir özü də ölkəsini emosiyalarla idarə edir. Əks təqdirdə o, “Qarabağ Ermənistandır nöqtə” ifadəsini işlətməzdi, Azərbaycanın təkliflərini vaxtında qəbul edərdi və minlərlə gəncin ölümü hesabına başa gələn müharibəyə rəvac verməzdi. Paşinyan bu qədər ağıllıdırsa, “emosianal ermənilərdən” fərqlənirsə, niyə bütün bunları etdi? Əlbəttə ki, onun buna ritorik cavabı var. Deyəcək ki, xəyanətdə, satqınlıqda ittiham ediləcəyimdən qorxdum. Ermənistanda yaşayanlar öz ölkələrindəki acınacaqlı durumdan çox, özlərində olmayan Şuşa, Xankəndi, Cavaxetiya, Ağrıdağ kimi yerlərin xülyası ilə alışıb-yanırlar. Onlar “Böyük Ermənistan” deyə-deyə kiçik ermənistanı daha da balacalaşdırdılar”.

Ekspert onu da qeyd etdi ki, Azərbaycan danışıqlarda Ermənistan işğal etdiyi Qazaxın 7, Naxçıvanın 1 kəndini geri qaytarılması məsələsini haqı olaraq qaldırır: “Əgər Ermənistan özünə aid olmayanlara iddia edirsə, biz niyə özümüzə air olanları tələb etməməliyik. Düşünürəm ki, əgər iki ölkə arasında sülh müqaviləsi bağlanacaqsa, Qazaxın 7, Naxçıvanın 1 kəndinin qaytarılması o sənəddə öz əksini tapacaq. İndiki halda mən Vaşinqtonda tərəflər arasında sülh müqaviləsinin imzalanacağına ciddi yanaşmıram. Hesab edirəm ki, Ermənistanın Azərbaycanla sülh müqaviləsi bağlamaq niyyəti yoxdur. Onlar “x” gününü gözləyirlər. Hesab edirlər ki, hansısa təsadüf nəticəsində vəziyyət onların xeyrinə dəyişəcək və itirdiklərini geri alacaqlar. Necə deyərlər, tipik erməni xisləti onlara reallıqla barışmağa mane olur”.