Dünyanın ən nadir vulkanı: Yer onu udmağa başladı

Tanzaniyanın Ol Doyno Lenqay dünyanın ən nadir vulkanlarından biri hesab olunur. Nadir karbonatlı maqma əmələ gətirən vulkan elm dünyasının ən maraqlı tədqiqat obyektlərindən biridir.

Teleqraf.com xəbər verir ki, peyk məlumatlarının təhlili əsasında vulkanın on ildir davamlı olaraq batdığı üzə çıxıb.

“Geophysical Research Letters” yazır ki, Ol Doyno Lenqay dünyada aktiv olaraq karbonatlı maqma əmələ gətirən yeganə vulkandır. Digər maqmalarda 45-70 faiz olduğu halda, bu vulkanda 25 faizdən az silisium var. Bu, maqmanı daha axıcı bir hala gətirir, şiddətli və qəribə lava axınları ilə xarakterizə olunan püskürmələrə səbəb olur.

Belə maqmanın xüsusi kimyəvi tərkibi püskürmədən sonra lavanın tez çevrilməsinə kömək edir. Əvvəlcə qara və ya tünd boz olur, sonra karbonat minerallarının əmələ gəlməsi ilə quruduqca rəngini ağa çevirir. Bu, Ol Doyno Lenqayın vulkanik mənzərəsini xüsusilə təsiredici edir.

2007-ci ildə vulkanda nəhəng partlayış baş verib, nəticədə ikinci krater yaranıb. Bundan əlavə, əsas konusun çöküşü qeydə alınıb. 2013-2023-cü illərdə Ol Doyno Lenqayın zirvəsinin ətrafında 3.6 santimetrlik sürətli çökmə baş verib. Başqa sözlə, on il ərzində hündürlüyü təxminən 36 santimetr azalıb.

Tədqiqatçıların fikrincə, səbəb vulkanın təxminən 1000 metr altında maqma anbarının tədricən çökməsidir. Alimlər hesab edirlər ki, təxminən 3000 metr dərinlikdə yerləşən ikinci, daha dərin su anbarı var. Kəşf mütəxəssislərə gələcək püskürmələri proqnozlaşdırmağa kömək edəcək.